İdare hukuku, kamu idaresinin faaliyetlerini ve bu faaliyetlerin hukuka uygunluğunu denetleyen hukuk dalıdır. Devlet kurumlarının bireylere karşı işlemleri, kamu hizmetlerinin yürütülmesi, memuriyet rejimi ve idari yaptırımlar bu alanın temel unsurlarıdır.
İdari Hukuku Nedir?
İdari İşlem: İdarenin tek taraflı ve icrai işlemleri. Örneğin bir memurun atanması veya bir işletmenin kapatılması gibi.
İdari Sözleşmeler: Kamu hizmetlerinin yürütülmesi için özel kişilerle yapılan sözleşmeler (örneğin yap-işlet-devret projeleri).
Kamu Hizmeti: Eğitim, sağlık, ulaşım gibi hizmetlerin kamu yararı amacıyla sunulması.
İdari Yargı: İdarenin işlemlerine karşı vatandaşların dava açabilmesi. En yaygın dava türü: iptal davası.
İdare, yaptığı işlemlerle bireylere zarar verirse, bu zararı tazmin etmekle yükümlüdür. Bu sorumluluk “kusursuz sorumluluk” ilkesiyle şekillenir. Örneğin, kamu binasında yaşanan bir kazada zarar gören vatandaş, devletten tazminat talep edebilir.
İdare hukuku özellikle pandemi süreci ve sonrasında büyük bir sınav verdi. Olağanüstü hal uygulamaları, sokağa çıkma yasakları, kamu hizmetlerinin durdurulması gibi kararlar idare hukukunun sınırlarını yeniden gündeme taşıdı. Aynı zamanda kamusal veri yönetimi, şehir planlaması ve çevre hukuku gibi konular da artık idare hukukunun ayrılmaz bir parçası haline geldi.
