Tazminat hukuku, bir kişinin haksız fiil, sözleşme ihlali veya diğer hukuki sebeplerle zarar görmesi halinde, bu zararın giderilmesini amaçlayan özel hukuk dalıdır. Bu hukuk dalı, zarar gören kişinin maddi ve manevi kayıplarını tespit eder, zarar verenin sorumluluğunu belirler ve uygun tazminatın ödenmesini sağlar. Tazminat hukuku, temel olarak zarar ve sorumluluk arasındaki nedensellik ilişkisini inceleyerek, hukuki sonuçları ortaya koyar.
Tazminat talepleri, zarar gören kişinin uğradığı kaybın tam olarak karşılanmasını hedefler. Maddi tazminat, malvarlığında meydana gelen zararları kapsarken, manevi tazminat ise kişinin kişilik haklarına, onuruna veya ruhsal bütünlüğüne yönelik zararların telafisi için talep edilir. Türk Borçlar Kanunu başta olmak üzere ilgili mevzuat, tazminatın kapsamı, şartları ve usulüne dair ayrıntılı düzenlemeler içerir.
Tazminat hukukunda süreç genellikle şu aşamalardan oluşur: Öncelikle zarar ve zarar veren arasında nedensellik bağı kurulmalıdır. Ardından zararın türü ve miktarı belirlenir. Bu aşamada zarar görenin zararını ispat etmesi, zarar verenin ise sorumluluğunu azaltıcı ya da ortadan kaldırıcı sebepleri ileri sürmesi mümkündür. Uyuşmazlık durumunda mahkemeler, deliller ışığında karar verir. Ayrıca, taraflar aralarında anlaşarak alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerine başvurabilirler.
Tazminat hukuku, kişisel ve ticari ilişkilerde ortaya çıkabilecek zararların giderilmesinde adaletin sağlanması açısından büyük önem taşır. Zarar görenin haklarının korunması, zarar verenin hukuki sorumluluklarının net olarak belirlenmesi ve toplumda hukuki güvenliğin tesis edilmesi bu alanın temel amaçlarıdır. Bu nedenle tazminat hukuku, hukuk sistemi içinde hem bireysel hakların korunmasında hem de toplumsal düzenin sağlanmasında kritik bir role sahiptir.
Tazminat hukuku, bir kişinin haksız fiil, sözleşme ihlali veya diğer hukuki nedenlerle zarar görmesi durumunda, bu zararın giderilmesini ve zarar görenin haklarının korunmasını amaçlayan hukuk dalıdır. Bu alan, zarar ve sorumluluk arasındaki ilişkiyi inceleyerek, zarar görenin maddi ve manevi kayıplarının tazmini için gerekli hukuki kuralları belirler. Temel amacı, zarar verenin sorumluluğunu tespit etmek ve zararın adil bir şekilde karşılanmasını sağlamaktır.
Tazminat hukuku süreci, zarar gören kişinin zararını ispatlaması ile başlar ve zarar verenin sorumluluğunun tespit edilmesiyle devam eder. Bu aşamada zarar ve sorumluluk arasındaki nedensellik bağı incelenir. Ardından, zarar miktarının belirlenmesi ve tazminat talebinin şekillenmesi süreci gelir. Uyuşmazlık olması durumunda mahkemeler veya alternatif çözüm yolları devreye girer.
Zarar gören, uğradığı zarar ile bu zarara yol açan fiil arasında doğrudan bağlantı olduğunu kanıtlamak zorundadır.
Zarar verenin hukuki sorumluluğu ve kusuru değerlendirilir; sorumluluğun varlığı tazminat yükümlülüğünü doğurur.
Zararın maddi ve manevi boyutları belirlenir, uygun tazminat tutarı hesaplanarak ödenir veya mahkeme kararıyla tahsil edilir.
